برگزاری کنفرانس بزرگداشت علامه شهرستانی
در مقدمه اشاره به این نكته ضروری است كه بانی اصلی برگزاری این كنفرانس علمی در عراق آقای دكتر مهندس سیدمحمدعلی شهرستانی بود .
در مقدمه اشاره به این نکته ضروری است که بانی اصلی برگزاری این کنفرانس علمی در عراق آقای دکتر مهندس سیدمحمدعلی شهرستانی بود که 82 سال قبل ـ سال 1932 میلادی ـ در کربلا به دنیا آمد و ضمن تحصیل علوم اسلامی در حوزهها، تا سطح دروس خارج، به دریافت درجه دکترای مهندسی از معروفترین دانشگاههای انگلستان نایل آمد… و بعدها به موازات خدمات علمی ـ فرهنگی در اجرای برنامههای مهندسی ـ فنی در کشورهای مختلف، از جمله ایران، عراق، مالزی و عربستان به فعالیت پرداخت و علاوه بر توسعه حرم مطهر امام رضا علیهالسلام در مشهد، و برداشتن دیواری ضخیم از داخل حرم بدون آنکه آسیبی به گنبد برسد که مورد تعجب و تحسین کارشناسان بینالمللی قرار گرفت، جادههای مواصلاتی و چادرهای حجاج را در منی و عرفات سامان داد و بزرگترین مخزن آهنی را در منی بنیان نهاد و کارخانه سیمان را در آبیک ایران راهاندازی کرد و توسعه حرم امامان را در کاظمین با برداشتن ستونهایی که گنبد را نگهداری میکردند و سپس به اجرای طرح ایجاد صحن جدید امامان در کاظمین و ایجاد یک صحن جدید زیرزمینی در کربلا و مسقفنمودن صحن فعلی امام حسین علیهالسلام اقدام نمود و هماکنون به رغم کهولت سن (بالاتر از هشتاد سال) با جدیت تمام در اجرای طرح بازسازی بارگاه امامان در سامرا ـ پس از تخریب کامل آن به دست وهابیها ـ میکوشد…
در سطح بینالمللی نیز دکتر شهرستانی ساخت پلهای فلزی متحرک (SPAN ) را در بعضی از کشورها اجرایی نمود و بزرگترین کارخانه شکر را آماده بهرهبرداری ساخت و بهخاطر همین فعالیتهای مهندسی علمی در سطح جهانی، مدال طلای دانشگاههای آمریکا را به خود اختصاص داد و یونسکو نیز در مسائل مربوط به معماری اسلامی در جهان، از نظریات او بهرهمند گردید.
دکتر شهرستانی ضمن تأسیس «دانشگاه بینالمللی علوم اسلامی در لندن»، فصلنامه علمی و وزین «الجامعه الاسلامیه» را ـ به زبان عربی و انگلیسی ـ از لندن منتشر نمود و آثار علمی ـ مذهبی خود را توسط این دانشگاه منتشر ساخت که از جمله آنهاست: النهضه الحسینیه و صلتها بقاعده اللطف، ازمه الحضاره المعاصره اطروحه الخلاص و الاستراتیجیه الاسلامیه للتطویرالتکنولوجی و: التصور الاسلامی للتنویر، بینالنظریه و التطبیق (این بحث را نخست در کنفرانس فلاسفه آفریقا ـ آسیا در دانشگاه قاهره در سال 1994 م، ارائه نموده بود).
تأسیس «مؤسسه جهانی خدمات اسلامی» ـ WOFIS ـ که یک بنیاد خیریه و غیرانتفاعی عام و مستقل است، یکی دیگر از اقدامات خداپسندانه دکتر شهرستانی است.این مؤسسه، علاوه بر کارهای خدماتی و خیریه، کتابها و رسالههای مربوط به تعلیمات اسلام از دیدگاه اهل بیت علیهمالسلام را به بیش از 12 زبان ترجمه و طبق گفته دکتر شهرستانی، در میلیونها نسخه چاپ و در سطح جهانی آنها را بهطور رایگان توزیع نموده است. مرکز این مؤسسه لندن بود ولی بیشتر کارهای ترجمه و فرهنگی را هم اساتید محترم و برادران «نوری» در تهران انجام میدادند که همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند.
گزارشی از کنفرانس
در تاریخ 11 و 12 فروردین ماه، در دانشگاه بزرگ کوفه با همکاری دانشگاه بینالمللی علوم اسلامی لندن، همایش بزرگداشتی تحت عنوان «السیدهبه الدین الحسینی الشهرستانی، مسیره اجتهاد و سیره جهاد» برگزار نمود که جمعاً 42 نفر از شخصیتهای فرهیخته و برجسته علمی عراق، ایران، لبنان و انگلستان و… در آن شرکت داشتند.
غیر از جلسه نخستین و افتتاحیه که در سالن عمومی «شهید سیدمحمدباقر حکیم» در دانشگاه کوفه، و با حضور اساتید و فضلا و جمع کثیری از دانشجویان دانشگاه و طلاب حوزه علمیه نجف و نمایندگان بعضی از مراجع عظام برپا شد، بقیه جلسات در سالنهای دیگر دانشکده ادبیات دانشگاه کوفه برگزار گردید. جلسه نخستین پس از قرائت آیاتی از قرآن مجید، با سخنرانی استاد دکتر عبدالرزاق عبدالجلیل عیسی (رئیس دانشگاه کوفه) و دکتر سیدمحمدعلی شهرستانی (رئیس دانشگاه بینالمللی علوم اسلامی لندن) و نیکداشتی از استاد دکتر مهدی محقق (از تهران) آغاز شد و سپس ریاست جلسه را آیتالله علامه سیدمحمد بحرالعلوم به عهده گرفت و اساتید محترم به ایراد سخنرانی و عرضه مقالات خود پرداختند.
از جمهوری اسلامی ایران، اساتید محترم آقایان: دکتر مهدی محقق، سیدمحمدرضا جلالی، سیدهادی خسروشاهی، رسول جعفریان، احمد مسجدجامعی، رضا مختاری و شیخ محمدحسون شرکت داشتند و هر کدام درباره یکی از مسائل مرتبط به آثار علمی و عملکرد فکری ـ فرهنگی علامه سیدمحمد علی هبهالدین شهرستانی سخنرانی کردند.
موضوعات مباحث مطرحشده توسط اساتید ایرانی عبارت بود از: تأثیر مکتب علمی کاظمین بر ایران در زمان علامه شهرستانی (رسول جعفریان)، تعدد فرهنگی در دیدگاه هبهالدین شهرستانی (احمد مسجد جامعی) علامه شهرستانی و مسئله گیتاشناسی در کتاب اسلام و هیئت (سیدهادی خسروشاهی)، و نقش اجازات در علم حدیث (سیدمحمدرضا جلالی) از ابوریحان بیرونی تا هبهالدین شهرستانی (دکتر مهدی محقق) کوشش هبهالدین شهرستانی در مسئله رویت هلال…(شیخ رضا مختاری).
در پایان بخش اول جلسه افتتاحیه، رئیس دانشگاه بینالمللی علوم اسلامی دکتر شهرستانی ـ و رئیس دانشگاه بزرگ کوفه (دکتر عبدالرزاق العیسی) نشانهای زرین کنفرانس را به اعضای ایرانی شرکتکننده در کنفرانس و بعضی از شخصیتها و اساتید دانشگاههای عراق، اهدا کردند و سپس، جلسه با ریاست دکتر حسن عیسی الحکیم ادامه یافت و دیگر اساتید، مقالات خود را ارائه نمودند.
یکی از سخنرانان اصلی این کنفرانس استاد سیدهادی خسروشاهی از حوزه علمیه قم بود که درباره مقام و موقعیت علمی آیتالله علامه سیدمحمدعلی هبهالدین شهرستانی و سپس کتاب ارزشمند او که تحت عنوان «الهیئت و الاسلام» در یک قرن پیش در بغداد چاپ شده و بعدها به زبانهای مختلف از جمله: فارسی، انگلیسی، اردو، هندی و ترکی ترجمه و منتشر شده است، به بحث و بررسی پرداخت و در پایان به پیشرفت بشر امروزی در گیتاشناسی و کشف بسیاری از اسرار جهان ستارهها، کهکشانها و… اشاره کرد و ضرورت ادامه تحقیق و بررسی حوزههای علمیه را در این موضوع یادآور شد و در ضمن اظهار تأسف نمود که در اغلب حوزههای علمیه عصر ما، برخلاف روش پیشینیان، علومی مانند نجوم و هیئت و به اصطلاح «علمالفلک»، موردتحقیق و تدریس قرار نمیگیرد. در حالیکه باید محققان حوزهها، درباره روایاتی مانند اینکه خداوند پیش از کره زمین و انسان و موجوداتی که در آن زندگی میکنند: «هزاران هزار عالم و هزاران هزار آدم» ـ الف الف عالم و الف الف آدم ـ خلق کرده است، با استفاده از اکتشافات علمی امروز ـ به بحث و بررسی و پژوهش بپردازند.