علی ابوالخیر: شخصیت مبتکر و روشن فکر در عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
بسیار سخت است برای انسان که بتواند، تمامی ابعاد شخصیتی مردی مانند مرحوم استاد خسروشاهی را توضیح و تفسیر کند.. شخصیتی سیاسی و متفکر، سخنوری حاذق و توانا که کلمات از جنس نور و از اعماق قلب او بر لسانش جاری می‌شد و در عمق جان مخاطب می‌نشست...
ایشان همواره سعی در کاشتن بذر امید و ایجاد آگاهی و ابتکار و روشن‌فکری در میان مردم و در نهایت ایجاد اتحاد در جهان اسلام داشتند. از شاگردان امام خمینی(ره) بودند و علی‌رغم فشار روحی و جسمی که در دوره مبارزات علیه رژیم ستم‌شاهی علیه ایشان اعمال می‌شد، به قواعد وارزش‌های فکری اسلام پایبند ماند. مرحوم استاد خسروشاهی از شخصیت‌های کلیدی نیم‌قرن اخیر در امت اسلامی بودند؛ به‌ویژه پس از تأسیس دارالتقریب در مصر به ریاست دو تن از شیوخ پرافتخار جهان اسلام یعنی تقی‌الدین قمی و محمود شلتوت.
بارها و بارها آثار ایشان در انجمن‌های اسلامی و فکری مصر؛ از جمله مرکز مطالعاتی یافا و انجمن الغد العربی و انجمن روزنامه نگران مصری به بحث و بررسی گذاشته شد. تمامی آثار ایشان سبب شد تا سیدهادی با مردم مصر و مقاومت آنان خوی بگیرد و مصری‌ها نیز، به ایشان از صمیم قلب عشق بورزند.
ـ متن کامل علی ابوالخیر؛ پژوهشگر و نایب‌رئیس مرکز مطالعات یافا در قاهره
وداعًا وموعدًا للقاء السیدهادی خسروشاهی1
فی سبیل‌الحق
من الصعب على‌الإنسان أن‌یقوم بتأبین ونعی رجل مثل حجه‌الإسلام والمسلمین، السیدهادی خسروشاهی، السیاسی والمفکر، الإنسان والفرد الشهید.
فمع الکلمه الطیبه، تنبع من‌القلب فتصوغها المشاعر الحانیه حروفا من نور تشرق فی‌السرائر و تتألق فی الضمائر وتسکب فی جوانح الحیاه ندى الخیر و فجر الأمل والأمل هو السعی والتواصل لآفاق الوعی وتجدید الفکر ثم فی موقف موحد للأمه الإسلامیه
لن أتحدث عن سیره السیدهادی العلمیه والعملیه، فسیرته مشهوره و متعدده و متنوعه، یعرفها رجال الدین والسیاسه والفکر وحتى عوام الناس یعرفون سیرته و هی سیره عطره فواحه بنیل المقاصد و سمو الأهداف و قدکتب عنه المفکرون والمهتمون بالشأن الإسلامی المقاوم ولاشک أن لنبل الثوره الإسلامی دور فی مسیره السیدهادی، فهو من التلامیذ النجباء للإمام روح‌الله الخمینی(ره)، الذین تعرضوا للتضییق الفکری والجسدی، ولکنه المثقف الرسالی والمفکر الإسلامی؛ الذی کان همه، هو التقریب بین‌المسلمین، بین‌المذاهب والمدارس.
و من‌الأمور التی علمناها عنه أنه کان معارضا قویا لحکم الشاه المخلوع و بعد انتصار الثوره الإسلامیه انتخب ممثلا للإمام الخمینی(ره) فی وزاره الثقافه والإرشاد الإسلامی، ثم انتخب سفیرا لإیران فی‌الفاتیکان وأسس فی روما «مرکز الثقافه الإسلامیه فی أوروبا» و عمل أستاذا فی کلیه الحقوق جامعه طهران و قد اشترک فی کثیر من المؤتمرات العالمیه الإسلامیه قبل الثوره و بعدها؛ و هی سیره غنیه عن التعریف، ثریه بمواقفها الإسلامیه الحقیقیه.
لقد کان الفقید من رموز التّقریب خلال نصف‌القرن الأخیر، أی منذ زمن دارالتقریب فی مصر، بقیاده الشیخین الجلیلین تقی‌الدین القمی و محمود شلتوت و کان السید خسرو(شاهی) من القلّه التی أدَّت دوراً أساسیاً فی لقاء النخب الشیعیه والسنیه والإسلامیه والمسیحیه خلال تلک الحقبه، من خلال الفکر والمعرفه والاعتدال وکانت له علاقاتٌ واسعه مع‌الدول العربیه؛ مثل مصر و لبنان و سوریا و الجزائر و فی دول الجزیره العربیه، و مع ترکیا وأوروبا؛ کما أنَّه کان کاتباً و مترجماً للعدید من الکتب من العربیه الفارسیه و بالعکس.
و عندما ننظر فی کتبه نجدها تؤکد هذا الاتجاه الفکری للسید خسرو(شاهی)، لقد قرأت له عده مؤلفات من أهم ما تم کتابته، منها قصه التقریب، فی سبیل‌الوحده والتقریب، أهل‌البیت(ع) فی مصر، عبد‌الله‌بن سبأ بین‌الواقع والخیال.
وتمت مناقشه هذه‌الکتب فی ندوات بالقاهره، مثل مرکز یافا للدراسات والأبحاث – منتدى الغد لعربی – نقابه الصحفیین و غیرها و کل هذه أمور مهمه و حقیقیه و دؤوبه، جعلت من السیدهادی روح ساریه بالمقاومه والحب لمصر و أهلها و بادله المصریون حبا بحب و شغفا بشغف وخاصه عندما کتب عن أهل‌البیت(ع) فی مصر.
صوره عن قرب
والآن أعرض له صوره عن قرب، فقد تعرفت علیه والتقیته فی‌القاهره عده مرات وفی طهران أیضا و هی لقاءات شخصیه و خلال ندوات و مؤتمرات و وجدت فیه سمه تواضع العلماء وعفه الأتقیاء و نبل الرسالیین.
کانت المره الأولى التی قابلته فیها، فی أوائل عام 2002 و کنت قدسمعت عنه کثیراً، و نشاطه الدؤوب فی خدمه الإسلام والتقریب بین‌المسلمین، سمعت عنه من مفکری مصر، عن ثقافته و تواضعه و سمو أخلاقه و عمامته السوداء المنسوبه للنسل النبوی الشریف، فهو السیدالشریف، واشتقت کثیراً أن أراه و صممت على أن أقابل الرجل الکریم.
اللقاء الأول
سعیت أن أقابله و أجرى معه حوارا لمجله الغد العربی«القاهریه و مجله النور اللندنیه؛ فذهبت إلى مقر سفاره إیران بدون موعد سابق ولا معرفه سابقه و حاولت مع أمن السفاره لقاءه؛ ولکنهم رفضوا و بعد اخذ ورد و مع إصراری اتصلوا به؛ فوافق على طلبی و قابلته و أجریت معه الحوار وتعددت اللقاءات الثنائیه، وأیضا فی الندوات التی کان یقیمها مثقفون مصریون و کل من قابله أثنى علیه، فی‌العلم والأخلاق والتواضع، و کانت له لقاءات مع علماء الأزهر الشریف و مع کثیر من‌المثقفین من کافه الاتجاهات الفکریه والمذهبیه و حتى من خاصم فکره، احترم رأیه و احترم تواضعه الجم و علمه الغزیر.
ذکر السیدهادی فی إحدى الندوات و قال إنه عندما جاء القاهره و ذهب للإقامه فی مقر بیت‌السفیر الإیرانی فی شرق القاهره فی شارع العروبه و هو قصر کبیر کان یتملکه الشاه المخلوع، ردد السیدهادی الآیه القرآنیه الکریمه رقم 5 من سوره القصص: «و نرید أن نمن على‌الذین استضعفوا فی‌الأرض و نجعلهم أئمه و نجعلهم الوارثین»، فهو المعارض للشاه و ورث الإقامه فی قصره و حوله من قصر للطاغوت إلى روح دافقه بالمحبه والإخلاص والتفانی و خدمه الغرباء والمظلومین…
و قد شرفنی عندما أهدانی کتبه و کان کتاب «قصه التقریب» وثیقه فکریه و تاریخیه عن دارالتقریب بین‌المذاهب الإسلامیه، تم رضه فی‌الجرائد والمجلات المصریه و تم عقد ندوات حوله، أیضا کتاب “أهل‌البیت(ع) فی مصر»، یؤرخ لتاریخ العلاقات بین أهل‌البیت(ع) و بین المصریین.
و أثبت أن المصریین أحبّوا أهل‌البیت(ع) مبکراً، و لیس خلال الدوله الفاطمیه؛ ولکنهم أحبّوهم منذ قدوم عمّاربن یاسر إلى الفسطاط و وجود أضرحه محمدبن أبی‌بکر و مالک‌الأشتر النخعی فی أرض المحروسه.
هذا فضلا عن وجود الرأس الحسینی الشریف ومقام السیدهزینب(عها) بالقاهره و باقی کواکب النسل الشریف المنتشر فی کل رکن من أرکان مصر المحروسه و هو السر الدائم حتى الیوم فی العلاقه بین أهل‌البیت(ع) و مصر و هو سر الحب الخالد والإیمان المتجدد والذی حرص علیه السیدهادی فی کتبه و علاقاته المتنوعه والمتعدده فی مصر.
کما أهدیته کتبی و أعجبه کثیراً کتاب«الأزهر الشریف والحوزه النجفیه … النشأه … التاریخ … التواصل» و قد أعجبه لأن یصب فی مصلحه التقریب بین‌المسلمین وهو الهدف الذی کرّس طوال حیاته.
و قدنال الشهاده، فهو الشهید من نسل الشهداء..
رحم‌الله السیدهادی خسرو شاهی و عوضنا‌الله عن فقدانه و سلام إلى روحه الطاهره… علیه السلام.
………………..
پی نوشت:
1. کلمته خلال ندوه السیدهادی خسروشاهی؛ سلیلُ التقریب والتجدید
منبع : رفیق دیرین، ویژه نامه افق حوزه بزرگداشت مقام استاد سید هادی خسروشاهی (ره)
