به گزارش خبرنگار مهر، مراسم بزرگداشت جرج سمعان جرداق دانشمند مسیحی لبنانی، شامگاه سه شنبه ۹ دی با حضور دکتر مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، حجت الاسلام دین پرور رئیس بنیاد نهج البلاغه، حجت الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رییس جمهور در امور اقوام و اقلیت های مذهبی و حجت الاسلام والمسلمین سیدهادی خسروشاهی مترجم آثار جرج جرداق و ابوذر ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جمعی از اهل علم و فرهنگ و علاقه مندان در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

دکتر مهدی محقق، رئیس این انجمن با اشاره به کتاب «الامام علی صوت‌ العداله الانسانیه» گفت: جرداق در این کتاب به ذکر صفات حضرت امام علی (علیه السلام) پرداخته است و این از مهمترین آثار این نویسنده است. مسیحیان سهم بسیار بزرگی در اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی داشته‌ اند.

وی گفت: این مسیحیان بودند که کتب یونانی را به زبان عربی ترجمه کردند تا افرادی چون بوعلی و ابوریحان و فارابی و زکریای رازی از آنان استفاده کنند. زکریای رازی کتاب های جالینوس را که از یونانی به عربی توسط مسیحیان ترجمه شده بود مورد مطالعه قرار داده بود. حنین ابن اسحاق مسیحی به خاطر آثارش جزو علمای اسلامی شناخته می شود. بنابراین کوششی که جرداق در اینجا کرده است در بارور ساختن فرهنگ و تمدن اسلامی قابل تقدیر است .

تا وقتی درِ علم را بر خود ببندیم به جایی نمی‌ رسیم. یکی از ویژگی های اسلام این بود که در علم را از زبان یونانی و سریانی و عبری بر روی مسلمانان و دانشمندان مسلمان باز کرد و هیچ دری از علم در زمان اسلام بسته نبوده است.

محقق ادامه داد: مسیحیان سهم به‌ سزایی در پزشکی اسلامی داشته‌ اند. حتی کلمه ترسا که به معنای مسیحی است در زبان فارسی هم به پزشک ترجمه شده است. «تو را ترسا همی گوید که در صغرا محوز حلوا». دانشمندان ایرانی با احترام به مسیحیت نگاه می کنند.

وی گفت: جرج سمعان جرداق به فضایل علی (علیه السلام) پرداخت. علی (علیه السلام) اولین کسی است که دین اسلام را قبول کرد و در هر جنگی یار پیامبر بود. حتی در جنگ هایی که دیگران اظهار عجز می‌ کردند. افتخار ماست که یک مسیحی این کتاب را نوشته و سپاسگزاریم که آقای خسروشاهی آن را ترجمه کرده‌ اند.

در ادامه این نشست، حجت الاسلام سید جمال‌ الدین دین پرور رئیس بنیاد نهج‌ البلاغه گفت: برخی می‌ گویند جرج جرداق شیعه شده‌ و عده دیگری می گویند وی مسیحی باقی مانده است. ما کاری به این حرف ها نداریم. خداوند در سوره مائده آیه ۸۲ می فرماید: «و لتجدن اقربهم موده للذین آمنوا الدین قالوا انا نصاری ذلک به انّ منهم قسیسین ورهبانا و انهم لایستکبرون» که مسیحیان به مسلمانان از دیگران نزدیک تز هستند. مسیحیان تکبر، خودپسندی و خودبینی نسبت به دیگران ندارند. همه گرفتاری های بشر از ابتدا تا کنون از خودپرستی بوده است. این ویژگی مسیحیان است که از دیگران به مسلمانان نزدیکترند. آن ها در زمان پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) هم می توانستند با ایشان جنگ کنند که نکردند. انسانی که عالم باشد پارسا هم باشد در کنار علم و پارسایی و زهد کامل هم به تکامل می رسد و هم جامعه را به تکامل سوق می دهد.

وی یادآور شد: من توفیق داشتم که جرج جرداق را که به ایران آمده بودند از نزدیک ملاقات کنم. ایشان به غیر از زبان شعر و نثر که در کلا مش بود عشق و شیفتگی از کلامشان می بارید.

رئیس بنیاد نهج البلاغه تصریح کرد: وقتی خبرنگاری در لبنان از ایشان سوال کرده بود که شما چگونه به امام علی (علیه السلام) ارادت دارید و چطور او را دوست دارید، جرداق درجواب گفت اگر بخواهم در یک جمله بگویم: علی عنصر عالم آفرینش، نمونه فکر انسانی و از نوامیس شایسته عالم و فردی فرازمانی و فرامکانی است. امام علی (علیه السلام) فرمود: من حداقل ۳ کار را در دوران خلافتم انجام دادم. تأمین سرپناه، تقسیم نان گندم و آب سالم برای همه مردم که به نظر من اکنون در کشورهای پیشرفته نیز کسی نمی‌تواند چنین چیزی را ادعا کند.

حجت‌ الاسلام والمسلمین سید هادی خسروشاهی نیز در سخنان خود درباره چگونگی نگارش کتاب گفت: جرداق نیاز به تعریف و تمجید من ندارد. قرآن به همزیستی مسالمت آمیز با مسیحیان اشاره دارد. از جرداق ۶ کتاب در ۱۵۰۰ صفحه باقی مانده است که به مقایسه امام علی (علیه السلام) و سقراط و همچنین انقلاب علی (علیه السلام) و انقلاب فرانسه پرداخته است.

وی افزود: وقتی که جرداق در نجف بود به آیت الله بروجردی و آیت الله حکیم پیشنهاد داد که کتاب «صوت‌ العداله الانسانیه» را ترجمه کنند ولی در همین حال شنیده و گفته می شود که این کتاب، کتابی کمونیستی است و این کتاب را ترجمه نکنید زیرا کمونیستی است و از اشتراک صحبت کرده است. ادعای کمونیست بودن جرج جرداق یک تهمت واهی و بی‌ اساس بود که برای جلوگیری از نشر کتاب و پذیرش آن از سوی نسل جوان مطرح شد. اصولاً آیا معقول است که یک کمونیست هوادار مارکسیسم سال‌ها با تلاش و کوشش خستگی‌ ناپذیر فرهنگنامه‌ ای درباره یک شخصیت و رهبر اسلامی تهیه و تنظیم کند.

استاد خسروشاهی ادامه داد: گفتند اینکه حضرت علی (علیه السلام) گفته است هیچ نفری گرسنه نمی ماند مگر اینکه سرمایه داری حق او را خورده، اشتراکی است و اینکه کسی به امام توهین می کند و وقتی که امام (علیه السلام) متوجه می شود او یک مسیحی است، او را رها می کند. از این لحاظ ها این کتاب را اشتراکی می پندارند. آیت الله گلپایگانی این کتاب را بررسی کرده و فرمود که این کتاب، کتاب خوبی است فقط در ۱۹ مورد مطالب را هماهنگ ندیدم.

وی با اشاره به اینکه کتاب «الامام علی صوت‌ العداله الانسانیه» غوغایی به پا کرد. غوغای منفی آن از بین رفت و غوغای مثبت آن مورد استفاده جوانان در مقابل تبلیغات مارکسیم لنینیسم قرا گرفت. گفت: از جرداق درباره شیعه بودنش سوال کردم او گفت می خواهی بدانی من شیعه شده ام یا نه؟ من به لحاظ دینی ارتدوکس هستم اما به لحاظ اخلاقی مرید علی (علیه السلام) هستم.

حجت الاسلام علی یونسی معاون رئیس جمهور در امور اقلیت‌ های مذهبی گفت: این مجلس به پاس تعظیم شخصیت جرداق است که سرایت می‌ کند به معشوق او امام علی (علیه السلام). برای معرفی جرداق از سخن امام وام می‌ گیرم که فرمود: ارزش هر انسان به آن چیزی است که او را به آن می‌ کشاند. چه ارزش‌ هایی انسان را ارزشمند می‌ کند؟ امام علی در این سخن کوتاه ارزش‌ ها را به وجدان انسان ها حواله می کند. مرحوم جرداق به بزرگ‌‌ ترین ارزش و معرفی شخصیت بزرگی اهتمام کرده است. جرداق قطعاً یکی از نوابغ بی نظیر لبنان است. اگر چنانچه او به این کار نمی‌ پرداخت دیگر جرداق نبود. چقدر باید یک انسان باهوش و زیبا پسند باشد که شخصیتی مانند علی (علیه السلام) را انتخاب کند.

وی تأکید کرد: هیچ مانعی نتوانست جرداق را از رسیدن به این هدف منع کند. انسان‌ ها خواه یا ناخواه و متاسفانه اسیر تعصبات قومی، مذهبی و ملی هستند و در اثر همه تعلقات مجبور به تحفظ می‌ شوند. چقدر باید یک انسان فرهیخته باشد تا از این موانع عبور کند و امام علی‌ (علیه السلام) را انتخاب کند؟ جرداق تا نام علی‌ (علیه السلام) هست هرگز فراموش نخواهد شد.

وی افزود: جرج جرداق شیعه نشد و حتما نباید کسی که از امام علی (علیه السلام) سخن می گوید شیعه باشد. امام علی (علیه السلام) فرازمانی و فرامکانی و فرادینی می باشد. وقتی جرداق به دنیا می آید یک بحران فکری در همه کشورهای توسعه نیافته و در بین مسلمانان وجود داشت و آن بحران شدید هویت و بحران فکری بود. در این زمانه بحران، تنها کسی که توانست پاسخگوی این زمان باشد سخنان امام علی (علیه السلام) بود. درحالی که عالمان ما نتوانسته بودند کار خود را در معرفی امام علی (علیه السلام) انجام دهند این جرداق بود که توانست با بهترین زبان امام علی (علیه السلام) را نه برای مسلمانان و شیعیان که حتی بر جهانیان به عنوان عامل نجات بشر معرفی کند.

سپس ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان آخرین سخنران گفت: بدون شک، جرج جرداق، با توان علمی و بلاغت ادبی که داشت، در پدید آوردن دو موسوعه ماندگار «امام علی صوت العداله الانسانیه» و «روائع نهج‌ البلاغه» نام خود را بر تارک ادبیات عرب، حک کرد و تا مکتب شیعه و پیروان امیرالمؤمنین (علیه السلام) پا برجا باشند، یاد او هم زنده نگاه داشته خواهد شد.

ابراهیمی‌ ترکمان در توصیف شخصیت جرج جرداق، اظهار کرد: جرج جرداق در ذات و جوهر، برخوردار از ذوق ادبی بود. وی در دوران مدرسه، بدون توجه به کلاس‌ های درس، کتاب «مجمع البحرین» شیخ ناصیف یازجی و دیوان شعر متنَبّی را با خود به صحرا می‌ برد و اشعار این بزرگ‌ ترین شاعر عرب که به حافظ شعر عربی شناخته می‌ شود را می‌ خواند.

وی ادامه داد: سال‌ ها بعد که مدرسه را تمام کرد، ترجیح داد که در دانشکده البطریرکیه در بیروت که مهم‌ ترین مرکز آموزش علمی ادبیات عرب آن روزها بود، ادامه تحصیل دهد. اساتید وی در این دانشکده رئیف خوری، ادیب مشهور و علامه فؤاد افرام البستانی، مؤسس دانشگاه لبنان و مرجع بزرگ زبان و ادبیات عرب بودند و در همین اثنا و در هجده سالگی، نخستین کتابش را با عنوان «واگنر و زن» را نوشت که مورد استقبال زیادی قرار گرفت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، همچنین گفت: به نظر می‌ رسد آشنایی او با شخصیت امام علی (علیه السلام) از طریق مطالعه نهج‌ البلاغه که برادر بزرگ‌ ترش به او هدیه کرده بود، باشد. مطالعه نهج‌ البلاغه چنان در روح و روان جرج جرداق تأثیرگذار بود که در انعکاسی از گرایش حق‌ طلبی و ظلم ستیزی وی، امام علی (علیه السلام) را صدای عدالت انسانی یافت و از لابه‌لای صفحات نهج‌ البلاغه، به زوایای ناشناخته شخصیت بی‌ مثال امیرالمؤمنین دست یافت و بدین ترتیب خالق اثری ماندگار و بی‌ نظیر شد که سال‌ ها تجدید چاپ و به زبان‌ های مختلف ترجمه و منتشر می‌ شود و خواهد شد.

وی سخنان خود را اینگونه ادامه داد: هر چند این اثر ارزشمند مانند هر اثر فکری دیگر موافقت‌ ها و مخالفت‌ هایی را در پی داشت؛ اما موافقت‌ ها و به ویژه تأیید علما و مراجع بزرگ، چنان شهرتی برای کتاب و کاتب رقم زد که جاودانگی برای جرداق و اثر گرانقدرش، نتیجه طبیعی آن است.

ابراهیمی‌ ترکمان افزود: از جمله بزرگان بسیاری که جرج جرداق و اثر ناب او را تحسین کرده‌ اند، مرحوم شیخ محمد جواد مغنیه، مرحوم آیت‌ الله سید محسن حکیم و مرحوم حضرت آیت‌ الله العظمی بروجردی هستند.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنین در خصوص بررسی شخصیت جرداق، اظهار کرد: همزیستی اتباع ادیان و مذاهب در نقاط مختلف دنیا وجود دارد و البته ثمراتی هم داشته است اما ظهور و بروز آثار این نوع همزیستی در لبنان در سطحی بسیار والاتر و ارزشمندتر نمود داشته و دارد و جرج جرداق در این باره، تنها یک نماد است.