اسماعیل فردوسى پور

دانشمند عالى قدر و روحانى نامى حجت الاسلام والمسلمین آقاى سیدموسى صدر فرزند کوچک مرحوم آیت الله حاج سید صدرالدین صدر از مراجع تقلید حوزه علمیه قم است.
آقاسید موسى صدر از فضلاى مشهور حوزه علمیه قم و اولین روحانى بود که در لباس روحانى،از دانشگاه تهران لیسانس حقوق در رشته اقتصاد گرفت.اومدتى هم به نجف اشرف رفت وبه تکمیل معلومات خویش پرداخت،سپس به قم بازگشتو به تدریس همت گماشت.
دیرى نپایید که بهواسطه فقدان مرحوم علامه فقید شیعه، سید عبدالحسین شرف الدین عاملى که از مجتهدین و فقهاى بنام شیعه در لبنان بود، آقاى سیدموسى صدر، عموزاده مرحوم سید شرف الدین را با اصرار به لبنان بردند تا در جاى آن فقید علم و دین عهده دار اداره هفتصد هزار شیعه لبنانى و مؤسسات دینى و مذهبى و علمى عام المنفعه او شود.
بدین گونه آقاى صدر که از چهره هاى مشهور حوزه علمیه قم بود و همه آینده درخشانى را برایش پیش بینى مى کردند، از حوزه قم و ایران به لبنان منتقل شد، و در اندک زمانى در سایه لیاقت و کاردانى و علم و فضل و قلم و بیان جالب خود توانست شیعیان لبنان را تحت مراقبت و نظم و انضباط درآورد، و به وضع دینى و اجتماعى و سیاسى آنها سروسامان دهد. آقاى صدر چون روحانى بود، در لبنان و ممالک عربى به «امام موسى صدر» مشهور شد. در جنگهاى داخلى لبنان نقش مهمى در آشتى دادن گروهها و جلوگیرى از خونریزى و مبارزه با تجاوزات اسرائیل به عهده داشت. او مدافع بزرگى براى سازمان الفتح به ریاست یاسر عرفات بوده و تمام امکانات مادى و معنوى و انسانى خود و شیعیان لبنان را در راه دفاع از حقوق مشروع فلسطینیها قرار داده بود.
با یک دنیا تأسف و تأثر، در گرماگرم درگیریهاى لبنان، امام موسى صدر به دعوت سرهنگ قذافى رئیس جمهور لیبى سفرى به آن کشور کرد، و از تاریخ 3/6/57 برابر 21 ماه رمضان 98 وى و دونفر همراه او ناپدید شدند.
دولت لیبى ادعا کرد که آنها از لیبى به ایتالیا رفته اند و در آنجا گم شده اند! ولى بستگان آقاى صدر یقین دارند که امام موسى صدر از آن موقع تاکنون در لیبى زندانى مى باشد.
ناپدیدشدن امام موسى صدر حوزه هاى علمیه شعیه را بار دیگر در ایران و عراق تکان داد.

تلگراف امام خمینى به یاسر عرفات راجع به ناپدیدشدن امام موسى صدر
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقاى یاسر عرفات رئیس اجرایى سازمان آزادى بخش فلسطین
از سلامت جناب حجت الاسلام آقاى سید موسى صدر رئیس مجلس شیعیان لبنان هیچ گونه اطلاعى ندارم و موجب نگرانى این جانب است، از جناب عالى تقاضا دارم که هرچه زودتر از مکان ایشان اطلاع پیدا کرده، و این جانب را از سلامت ایشان آگاه گردانید.
توفیق جناب عالى را در اهداف اسلامى خواستارم. (1)
روح الله الموسوى الخمینى
10 شوال 98

پاسخ یاسر عرفات
مرجع عالى قدر دینى، آقاى سید روح الله موسوى الخمینى ـ نجف
تلگراف شما را راجع به برادر حضرت حجت الاسلام سید موسى صدر رئیس مجلس اعلاى اسلامى شیعى امروز دریافت داشتم. اتخاذ مواضع دینى مهم ایشان نسبت به ما و برادرانمان در لبنان معظم له را نزد ما موقعیتى ارجمند بخشیده است. از این روى همه امکانات و تلاشهایمان را در این زمینه به کار گرفته و خواهیم گرفت. درخصوص این موضوع، نمایندگان و فرستادگان چندى را به نقاط گوناگون گسیل داشتیم و لحظه به لحظه آن جناب را در جریان اخبارى که به دست آورم خواهیم گذاشت.
با آرزوى توفیق نسبت به آنچه خواست و خوشنودى خداست و با چشمداشت به دعاهاى پربرکت و مستمر شما، براى موفقیت.
یاسر عرفات
رئیس کل کمیته اجرایى سازمان آزادى بخش فلسطین
10 شوال 98

تلگراف امام به حافظ اسد
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آقاى حافظ اسد
رئیس جمهورى سوریه و رئیس کنگره جبهه صمود و رفض
پس از اهداى سلام، این جانب از غیبت جناب حجت الاسلام آقاى سیدموسى صدر نگران و متأثرم. از جناب عالى تقاضا دارم که این موضوع را با سران کشورهایى که در قضیه فلسطین اجتماع کرده اند، درمیان گذارید و اهتمام آنان را جلب نمایید. ما و ملّت ایران در این عصر گرفتار رژیمى هستیم که با اتکا به پشتیبانى آمریکا ملّت را در آتش دیکتاتورى و کشتارهاى دسته جمعى و سلب همه آزادیها، مى سوزاند.
ما از شما سران دولتهاى اسلامى براى رهایى ملّت بى پناه ایران کمک مى خواهیم. برادران مسلمان شما در زیر چکمه دژخیمان شاه خرد شده اند، و حکومت نظامى در اکثر شهرهاى مهم ایران برپاست، ملّت را به جان آورده است.
از پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله و سلم نقل مى شود که فرمود: «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته»
همه افراد و از جمله شما سران دولتهاى اسلامى که قدرت دفاع از ملّت مظلوم ما را دارید، مسئول هستید. (2)
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
روح الله الموسوى الخمینى
20 شوال 98 (3)

——————————————————————————–
1 . صحیفه نور، ج 1، ص 232.
2 . همان، ج 2، ص 110.
3 . نقل از کتاب: همگام با خورشید ـ خاطرات، صص 370-366. چاپ تهران، 1372.

منبع :فصلنامه تاریخ و فرهنگ معاصر